top of page

Zware straffen na nacht van rellen in Amsterdam

Foto van schrijver: Mohammed IsmailMohammed Ismail

In de nacht van 7 op 8 november 2024 braken hevige rellen uit in het centrum van Amsterdam. Afgelopen december moesten een aantal verdachten zich voor de rechtbank verantwoorden voor hun rol in het geweld. De hele vaderlandse pers én buitenlandse media waren uitgerukt naar de rechtbank in Amsterdam. Hoewel meer verdachten centraal stonden in het onderzoek, werden uiteindelijk alleen de zaken van vijf verdachten behandeld. De voorzitter van de rechtbank noemde de opgelegde straffen "fors." Waar een taakstraf in sommige gevallen passend leek, kregen drie van de vijf verdachten een gevangenisstraf opgelegd.

Beeld: Marijn van der Heide
Beeld: Marijn van der Heide

De rellen lijken voort te komen uit een opeenstapeling van spanningen in de stad, ontstaan rond de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv. Tijdens deze wedstrijd laaiden emoties hoog op door provocerende spreekkoren van Maccabi-fans en incidenten waarbij Palestijnse vlaggen van huizen werden gehaald. Deze gebeurtenissen zorgden voor een explosieve sfeer, die uiteindelijk uitmondde in de rellen. Groepen jongeren, vaak op scooters, stookten het geweld verder op.[1]


Politiek Den Haag reageerde geschokt en sprak over de rellen als een symptoom van een breder integratieprobleem. Sommige politici stelden zelfs dat jongeren die Nederlandse normen en waarden niet onderschrijven, het land uit zouden moeten.[2] De voorzitter van de rechtbank maakte echter duidelijk dat de politiek zich niet moet mengen in lopende strafzaken. Zij benadrukte dat alleen in de rechtszaal, als exclusief podium, de feiten worden beslecht. De rechtbank oordeelde onafhankelijk en trok zich niets aan van de politieke uitspraken.[3]


Burgemeester Femke Halsema noemde de rellen tijdens een persconferentie een "gitzwarte nacht." Ze benadrukte dat de aard van de rellen – snelle, vluchtige flitsacties door relschoppers op scooters – het bijzonder moeilijk maakte voor de politie om effectief in te grijpen. De politie benadrukt dat zij maximaal voorbereid was en naar eigen zeggen niet beter had kunnen handelen. Desondanks bleek het onmogelijk om het geweld volledig te voorkomen. De ongeregeldheden vonden verspreid over de stad plaats, waardoor de politie soms machteloos stond. De joodse gemeenschap reageerde ontstemd over het voorval en verzamelde zich voor het raadhuis in Amsterdam om hun ongenoegen uit te spreken over de incidenten in de binnenstad van de hoofdstad.[4] Bij de rellen raakten minstens vijf mensen gewond en werden 62 mensen gearresteerd.[5]


De recente strafzaken vormen jurisprudentie voor de komende rechtszaken en schetsen een duidelijke lijn voor de bestraffing van relschoppers. Met de vele camera’s in de binnenstad is de kans groot dat meer betrokkenen geïdentificeerd worden. Voor degenen die zich hebben misdragen, lijkt vervolging bijna onontkoombaar. Zowel het Openbaar Ministerie (OM) als de advocaten hebben de tijd om in beroep te gaan.


De rechtbank heeft in deze zaak streng maar terecht gestraft, omdat zowel het verschaffen van middelen en inlichtingen voor geweldsdelicten als de geweldsdelicten an sich ernstige bijdragen leveren aan het plegen van strafbare feiten. Dergelijke gedragingen vergemakkelijken en bevorderen geweld, wat de veiligheid van personen en de openbare orde in gevaar brengt. Bovendien heeft de rechtbank hiermee onderstreept dat niet alleen de directe uitvoerders van geweld, maar ook degenen die hen daarin actief ondersteunen, strafrechtelijk verantwoordelijk worden gehouden. Deelname aan geweldsdelicten, in welke vorm dan ook, is een ernstig feit en vereist een krachtige juridische reactie. Daarnaast is het belangrijk dat de rechtbank expliciet heeft vastgesteld dat er geen discriminerend karakter aan het delict kleefde. Dit waarborgt een zorgvuldige en objectieve beoordeling en voorkomt ongegronde speculaties over de motieven van de verdachte.


De voorzitter van de rechtbank sprak over de rellen als "de vlam in de pan." Zij wees erop dat het conflict een breder maatschappelijk probleem weerspiegelt dat zijn oorsprong vindt in het Midden-Oosten. De strijd om een eigen Palestijns grondgebied duurt al jaren voort, gekenmerkt door tragische gebeurtenissen zoals kinderen die worden vermoord, scholen die worden gesloten omdat er geen leerlingen meer zijn, en voortdurende aanslagen. Deze gebeurtenissen wakkeren de woede aan, wat wereldwijd doorwerkt en nu ook in Amsterdam tot uitbarsting kwam. Het blijft echter onzeker of een dergelijke escalatie zich opnieuw zal voordoen; dit is geen vanzelfsprekendheid.



[3[ECLI:NL:RBAMS:2024:8155.



Logo Ad Informandum uitgeschreven rode letters-2.png
  • LinkedIn
  • Facebook
  • Instagram

© 2023 Ad Informandum

bottom of page